Biografie
Het zit er (bijna) op. Zaterdagavond 21 april sloten we in Drachten de 'Anywhere But Here' tour af- de twee festival optredens op 5 mei even niet meegerekend dan- en gevoelsmatig vallen die er ook eigenlijk wel een beetje buiten. Een tour, die we anderhalf jaar geleden nog niet voor mogelijk hadden gehouden. Dat we die moesten afsluiten in uitgerekend de zaal waarin Pim Koopman zijn laatste Kayak concert zou spelen, was helemaal een bizarre samenloop van omstandigheden. Een concert, dat toen ook heel vreemd eindigde: een man in kennelijk nogal beschonken toestand bleef na de toegift, gezeten op de rand van het podium, luidkeels roepen: "Nog eentje, godverdomme, nog eentje." De aangesprokene, al of niet bestaand, heeft het waarschijnlijk niet gehoord- of een plotseling opkomende doofheid voorgewend.
Gelukkig was het publiek er om ons door die toch lastige uurtjes heen te helpen. En nu dit optreden achter de rug is, is ook nu weer een periode voorbij. We kijken vooruit naar het komende najaar, met een jubildideum tour(tje) en een heuse Kayak biografie, waarbij Irene en ik ons momenteel door vele plakboeken, foto-albums en allerhande andere publicaties aan het werken zijn.
Dat is een merkwaardige ervaring vol met aha- (of beter: o ja-) erlebnissen. Hoe dicht Irene ook bij Kayak betrokken is geweest door de jaren heen, we hebben het hier in huize Scherpenzeel natuurlijk niet dagelijks over die eerste jaren van de band, en zelden over de nog verder in het verleden liggende aanloop daar naar toe. Dat betekent dat er tijdens het praten nog van alles boven water komt waarvan zij niet het geringste vermoeden had, en wat bij mij al lang weer weg was gezakt.
Irene maakt een prachtige kroniek van wat ik haar vertel op basis van mijn persoonlijke herinneringen en aantekeningen. Wij gaan daartoe aan de keukentafel of op de huiskamerbank zitten, zij zet de laptop in opname en dan begint het 'interview'. Zij stelt vragen, en ik antwoord. Op zich komt dat wel vaker voor bij interviews, maar het is best wel vreemd wanneer je ook al enkele decennia met elkaar getrouwd bent en van alles hebt meegemaakt, binnen en buiten die band. Maar ja, zo is het ooit ook begonnen tussen ons, gewoon met een interview. Full circle, zoiets.
Wie we hierbij weer enorm missen is natuurlijk Pim. Hoe graag hadden we nu zijn versie van het verleden ook opgetekend, tenslotte staan we samen aan de basis van Kayak. Bovendien was zijn geheugen beter dan dat van mij ooit is geweest, en hadden we elkaar prima kunnen aanvullen of zo nodig corrigeren. Als we wel eens over dat verleden spraken (en hij deed dat bepaald liever en vaker dan ik), dan wist hij meestal meer en in elk geval nog andere dingen.
Alleen wat ik- en achteraf gelukkig- wel heb gedaan, in tegenstelling tot Pim, is dat ik de beginjaren minitieus op schrift heb bijgehouden. Zo kan ik nu weer nalezen wie er in welke band speelde, wanneer en waarom er mensen vertrokken of bijkwamen, waar en wanneer de optredens plaatsvonden, het aantal bezoekers, en zelfs- voor zover achterhaalbaar bij Kayak- de gage die de band verdiende (niet te verwarren met de gage die door de bandleden werd ontvangen, dat waren bij Kayak helaas twee verschillende zaken). Zonder die aantekeningen hadden we bijvoorbeeld nooit meer geweten dat 21 september 1972 de dag was dat Kayak officieel Kayak ging heten- een beslissing die genomen werd ten burele van platenmaatschappij EMI Bovema te Haarlem. En niet alleen lijstjes (ik ben nu eenmaal een lijstjes-man) maar ook wat er gebeurde in en rondom de band, uiteraard gezien vanuit mijn eigen perspectief. Dat biedt nu een verhelderend inzicht in wat ons dreef, wat ons bond en wat ons af en toe ook scheidde.
Hoewel we het eigenlijk nooit zo van plan waren en in eerste instantie wel even geaarzeld hebben, zijn we nu toch wel blij dat we begin dit jaar door een uitgeverij benaderd werden of we geinteresseerd zouden zijn in een biografie over Kayak. Dat voelt toch een beetje aan als een cadeautje voor je 40e verjaardag, alleen mogen we het zelf inpakken. Maar er ontbreken nog wel een paar zaken in onze documentatie, en dat betreft toevallig twee belangrijke onderdelen uit de Kayak historie. Ik schrijf dit op in de hoop dat iemand zich misschien meldt, want onze zoektochten hebben tot op heden te weinig opgeleverd.
Ten eerste: het rampzalige tv-concert dat we in juni 1979 opnamen in schouwburg van de Belgische plaats Waregem, voor de Vlaamse televisie (de BRT dus). Daarbij verstapte mijn broer Peter, die toen basgitaar in Kayak speelde, zich en viel boven op een precies op dat moment ontploffende magnesium bom (nog geen minuut na aanvang van het concert). Peter is direct geopereerd en heeft weken in het brandwondencentrum te Beverwijk doorgebracht om te genezen. Dat vreselijke moment staat op video, en ik heb het nooit terug willen zien. Maar ook van dat hele weekend (inclusief repetities e.d.) is helemaal niets meer bewaard, voor zover ik kan nagaan. Geen foto, niets.
De tweede 'lacune' betreft een ietwat prettiger herinnering: in 2003 gaven wij in de duinen van Ter Heijde aan Zee samen met een compleet symfonie-orkest, en vocalisten Petra Berger en Bobby Kimball een concert ('Merlin- Bard of the Unseen'). Er zijn wel wat persoonlijke kiekjes maar die zijn toch van weinig spectaculaire kwaliteit, niets wat de grootsheid van dit evenement ook maar enigszins recht doet. Ook uit de nog bestaande videobeelden is weinig fraais te distilleren. Dus, wanneer iemand daar goede beelden van bezit, of weet wie dat wel zou kunnen hebben, laat hij of zij zich melden!
Het blijkt een intrigerend maar tamelijk arbeids-intensief werkje, dat ordenen van je eigen verleden tot een leesbaar geheel. We zijn daar de rest van de zomer dus nog wel even druk mee!
Ton