Cleopatra- The Crown of Isis
Misschien is het wat vroeg om al uitgebreid op de plannen voor volgend jaar in te gaan- dit jaar is tenslotte nog maar een paar maanden bezig, dus waar hebben we het over.
Maar toch, ondanks dat 2012 een jubileumjaar is (we begonnen immers met de band in 1972*) voelt het voor mij meer als een overgangsperiode. Er komt geen nieuw album, en voor mij zijn dat nog altijd de ijkpunten uit onze historie. De tour pakt enigszins bescheiden uit- de theaters hebben het moeilijk en dat heeft zijn weerslag op het aantal boekingen. Bovendien was het nooit de bedoeling om het 35-jarig feestje te overtreffen. Wat er wel komt, is een mini-CD (of maxi-single) met daarop twee stukken die nog nooit eerder het CD-licht zagen. Het bijzondere aan deze combinatie is dat beide nummers nu juist buiten de 40 jaren Kayak vallen. Het ene nummer dateert van vlak daarvoor, en het andere is afkomstig uit de toekomst. Ik leg het uit- voor zover nog nodig, want inmiddels zijn de bijzonderheden al uitgebreid op het Kayak-nieuws, -forum en Facebook te lezen geweest.
Het nummer van voor de offciele Kayak-jaartelling heet 'Symmetry', en was kort daarvoor geschreven door Pim Koopman en mij. We hebben het een tijdje live gespeeld, maar het werkje haalde nooit de studio. Het verdween vervolgens nogal geruisloos van de setlist. In de compositie van bijna 10 minuten (op het podium liep het wel eens, wanneer we op dreef waren, uit tot een klein kwartier) klinken overduidelijk de jaren zeventig door, en ja, je hoort dat we destijds goed naar Yes hebben geluisterd. Maar het is toch zeker de moeite waard, alleen al uit nostalgische overwegingen. Sommige die- hard fans zullen het nummer nog wel herkennen, of zelfs als live opname nog ergens in een la hebben liggen omdat het eventjes op internet heeft rondgeslingerd. Zie het een groet naar ons eigen verleden, niets meer en niets minder.
Het andere nummer wordt een unieke preview van het project van volgend jaar. Uniek, want de versie die op de komende maxi-single komt te staan, zal als zodanig niet gebruikt worden voor dat project omdat het bestaat uit meerdere nummers die voor de gelegenheid tot een geheel zijn gesmeed. Volgend jaar gaan we namelijk weer een concept CD maken. Noem het een rock opera, bij gebrek aan een betere benaming, maar die ik voorlopig even niet hanteer omdat het je meteen in een hoek vol vooroordelen manoevreert. Het wordt in elk geval de derde in onze serie albums-met-een-idee-erachter, die begon met ‘Merlin- Bard of the Unseen’. Vervolgens was er ‘Nostradamus- The Fate of Man’ en dit keer speelt een vrouwelijke historische figuur de hoofdrol (men snapt wie we daarvoor in gedachten hebben). De titel van ons volgende project luidt: ‘Cleopatra- The Crown of Isis’. Inderdaad, het gaat dit keer om de legendarische Egyptische koningin (de laatste farao, om precies te zijn) die zo’n 2.000 jaar geleden het mannelijk deel van het Middelandse Zee-gebied in een verleidelijke maar meedogenloze houdgreep hield. Wat dat betreft zou een nummer als Ruthless Queen perfect in te passen zijn, maar dit even terzijde.
Ik kan melden dat, hoewel we nog maar net zijn begonnen en dus nog druk bezig zijn met het verzamelen van info en selecteren van ideeen, het een tamelijk compromisloos album wordt. De laatste drie, vier CD's waren nu ook niet bepaald een schoolvoorbeeld van commerciele marketing en gladde fabriekspop, maar het ging allemaal wel steeds meer de 'liedjes'-kant op. En hoewel daar in principe niets mis mee is, ik heel erg graag een liedje schrijf, en we ons daar allemaal prima in kunnen vinden, was het toch tijd om weer eens te laten zien dat we het symfonische rockwerk nog niet helemaal verleerd zijn, en daarbij ook in de loop der jaren iets hebben bijgeleerd over componeren, tekstschrijven, spelen en zingen.
Natuurlijk, we zijn destijds (2006) niet voor niets van de zo optimistisch en opportunistisch met Merlin en Nostradamus ingeslagen weg afgeweken: het uitvoeren daarvan op een theatrale manier ging ons spaarpotje alsmede de petten van veel theaterdirecteuren eenvoudigweg te boven, dus er zat weinig anders op dan het over een andere boeg te gooien. En eerlijk gezegd, dat voelde nu ook weer niet direct als een straf: er is niets tegen een album met nummers die thematisch los van elkaar staan. Alleen, de focus stond rond 2004 gericht op het blijven maken van rock theater, en die ambitie bleek, om allerlei redenen net een brug te ver en zeker een zee te hoog.
Is dat nu ineens veranderd? Gaat het zo geweldig dat er financieel geen grenzen meer zijn? Staan de Joop vd Endes van deze wereld te trappelen om Kayak te adopteren voor hun internationale theaterplannen? Nee, integendeel, zou ik haast zeggen. Maar voorlopig denken we ook helemaal niet aan een enorme show met toeters, bellen en ander ongemak: eerst maar eens even een mooi album maken, dat we eventueel en zo nodig 'concertant' kunnen brengen. Gewoon, zoals we wel vaker deden, ons hart achterna. Ook geen wanhopig gezoek meer naar de radiovriendelijke kant van onze muziek, terwijl de radio zelf, op wat uitzonderingen na, voor ons alles behalve vriendelijk is- ik heb er eerlijk gezegd een beetje genoeg van. De wereld veroveren hoeft ook niet meer, hoewel een beetje meer financiele armslag geen kwaad zou kunnen. De kunst is om mensen te bereiken, die open staan voor onze muziek maar daar om de een of andere reden nog niet mee hebben kennis gemaakt. Dat heeft, zo blijkt in ons geval, gelukkig niets met leeftijd te maken. Het is meteen ook de uitdaging, om degenen die onze muziek al wel omarmen, te blijven boeien. Dat is minder eenvoudig dan het lijkt. Het is balanceren op een hele dunne draad. Ik bedoel, hoeveel Starlight Dancers kun je maken? En: moet je wel nog een Starlight Dancer willen maken? Is eentje niet voldoende? Moet je niet verder kijken om te zien of er nog meer in zit?
Ik dwaal af. Terug naar het onderwerp, want daar valt nog wel wat over te zeggen. Qua sfeer gaat ‘Cleopatra- The Crown of Isis’ vermoedelijk meer de Merlin-kant op dan die van Nostradamus. Ten eerste zullen er geen gesproken stukken tussen de liedjes door komen, en ten tweede heeft dit album weer iets wat Merlin wel maar Nostradamus niet (althans, bijna niet) had: de liefde speelt een niet te versmaden rol in het geheel. Dat klinkt een beetje klef, maar geef toe, wat is er mooier dan een met doeltreffende muzikale middelen aangezet verscheurd gemoed? Bij Nostradamus ontbrak dat: op het verlies van de vrouw van de 'hoofdrolspeler' na werd het nergens echt emotioneel- en zelfs dat dramatische moment kreeg nog een ironische sneer na van de monnik-verteller, en bedankt.
Bij Cleopatra zal dat geen probleem zijn: in haar geval was er sprake van veel, heel veel liefde, en in alle soorten en maten. Van het romantische soort, of uit strategische en politieke motieven, daar valt over te discussieren. Een korte bestudering van haar afkomst, levert ook verhelderende inzichten op: wie ieder jaar weer blij is dat de kerst met de schoonouders zonder noemenswaardige kleerscheuren is verlopen, raad ik aan de familiegeschiedenis van de Ptolemeusjes er eens op na te slaan. Men zal zien, het kan altijd erger.
Hoe het allemaal bij ons uit gaat pakken, is nog ongewis: we gaan de komende maanden hard aan de slag met allerhande schrijfwerk (zoals bekend komt er in september ook nog een boek uit over 40 jaar Kayak), en hopelijk kunnen we ergens in het najaar echt goed beginnen met de verdere opnames. Dat betekent dat we een nieuw album hopen te hebben in 2013.
Hoe en wat, dat zien we tegen die tijd wel weer- en voor het zover is zijn we echt nog wel even bezig.
Ton
* Op 21 september 1972 werd tijdens een 'vergadering' met band, producer en EMI op het Haarlemse hoofdkantoor van deze ooit zo trotse platenmaatschappij (ze deden ooit iets vrij succesvols met een groepje genaamd the Beatles, toch?) besloten verder te gaan als Kayak. Meer daarover in de eerste echte enige Kayak biografie, die op die dag, exact 40 jaar na dato, zal verschijnen.
